خبرگزاری «حوزه» - سمنان/ ائمه جمعه به عنوان پدران معنوی جامعه محسوب می شوند و مأمن، ملجأ و پناهگاه مردم هستند. امروزه که با پدیده خطرناک ویروس منحوس کرونا مواجه هستیم، عالمان دینی به ویژه ائمه جمعه نقش تاثیرگذاری در خودکنترلی مبارزه با بیماری کرونا دارند.
در همین راستا و به منظور بررسی نقش و مشارکت ائمه جمعه در بحث رزمایش مواسات و همدلی، اقدامات جهادی ائمه جمعه در مبارزه با کرونا، مشارکت ستادهای نماز جمعه در سطح استان در بحث کرونا و ... خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در سمنان، به سراغ حجت الاسلام محسن فاطمی نیا، مسئول دفتر شورای سیاستگذاری ائمه جمعه استان سمنان، رفته است؛ مشروح این گفتوگو را در ادامه میخوانید.
با توجه به این که در کمیته استانی رزمایش مواسات و همدلی به عنوان مسئول حضور داشتید، نقش و مشارکت ائمه جمعه در بحث رزمایش مواسات و همدلی را چگونه ارزیابی میکنید؟
در رابطه با مباحث کرونا دفتر شورای سیاستگذاری ائمه جمعه استان، دبیر برنامه های مواسات در استان و ائمه جمعه محور این کار جهاد گونه مواسات بودند و به واسطه اینکه خیرین زیادی به علت اعتمادی که به ائمه جمعه دارند و امام جمعه پناهگاه مردم است و لذا ائمه جمعه در رأس این هرم قرار گرفتند و وسایل معیشتی را تدارک دیدند و خیرین را جمع کردند و در چندین مرحله این طرح مواسات را پیگیری داشتیم.
نقش فعال ائمه جمعه در مبارزه با کرونا
کمک هایی که در طرح مواسات و همدلی جمع آوری شدند در بخش های مختلف نظیر تهیه مواد اولیه مواد ضد عفونی، بسته های معیشتی، آزادی زندانیان مهریه و زندانیان دیه و... صرف شد و این اقدامات خوشایندی بود که در میان استانهای مختلف کشور در این استان اتفاق افتاد و ما به جرأت و قاطعیت می توانیم بگوییم که جزو استانهای برتر کشور بودیم که با یک وحدت رویه بسیار خوب و با انگیزه و نیت های پاکی وارد مقوله مواسات و همدلی شدیم و آبرومند و سر افراز و سربلند از این طرح آمدیم.
مشارکت ستادهای نماز جمعه استان در بحث کرونا چگونه بوده است؟
ستاد های نماز جمعه نیز به طبع مشغول بودند، اما محور این کار به دست سپاه استان و شهرستان ها و کمیته امداد، ستاد اجرایی فرمان امام، سازمان تبلیغات اسلامی، اداره اوقاف، اداره کانون های مساجد، بهزیستی، اداره صمت و... بود و این ها همه پای کار در مواسات بودند و تلاش کردند.
یک سری از کالاهایی را به شکل تعاونی دادند و خیرین ما شاید برخی از این کالاهایشان را به شکل تعاونی تهیه کردند و برای قرارگیری در اقلام غذایی مردم آسیب دیده در کرونا فرستادند.
جریان و حرکت خیلی خوبی بود؛ بعضی از ستاد های نماز جمعه، قرارگاه نماز جمعه ها را قرار گاه طرح مواسات قراره داده بودند، ستاد و نمازهای جمعه پایگاه شده بود و خودشان هم حضور پیدا کرده بودند و بعضی از خیرین نیز در مصلاهای شهر حضور پیدا کردند و کمک های خودشان را در میان مردم توزیع میکردند و یک همایش خیلی خوبی شده بود بعد هم در توزیع این اقلام، ستادهای نماز جمعه نقش خیلی خوبی داشتند و مشارکت رؤسا و اعضای ستادهای نمازجمعه بسیار خوب بود.
با توجه به تعطیلی نماز عبادی - سیاسی جمعه در برخی از شهرها، اقدامات جایگزین چه بود؟
ما مشاهده کردیم که این وضعیت کرونا، برپایی نمازهای جمعه را با مشکل مواجه کرده است و به واسطه حفاظت و صیانت از جان مردم در برابر این ویروس منحوس ما نیز تأکید داشتیم تا حد ممکن اقامه نمازهای جمعه موقتا متوقف شود و در جایگزین آن نمازها، خطبههای مجازی را تدارک ببینیم.
خطبه مجازی جایگزین نمازجمعه در ایام کرونا
در هفته های نخست چند امام جمعه به مسئله خطبه مجازی در راستای جایگزینی نمازهای جمعه ورود پیدا کردند و امروز نیز همه امامان جمعه استان در صورت عدم شرایط برپایی نمازجمعه ورود بسیار خوبی به عرصه خطبه مجازی داشته اند، این خطبه های مجازی در کانال ها و سایت های مختلف بارگذاری و قابل بهره برداری است و برخی از این خطبه ها نیز از جمله خطبه های نماینده ولی فقیه در استان سمنان قابلیت انعکاس کشوری داشته و دارد.
چه تعداد ائمه جمعه و اعضای ستاد و اعضای دفاتر ائمه جمعه افرادی که مستقیم و غیر مستقیم با شورای سیاستگذاری ائمه جمعه در حال همکاری هستند، کرونا گرفتند؟
خوشبختانه در جریان کرونا کسانی که از دنیا رفته اند که نداشتیم اما عزیزانی از ائمه جمعه که مبتلا به کرونا شدند را داشتیم و مریضی سختی داشتند، این ابتلا بخشی از آن مربوط به ارتباط ائمه جمعه با مردم در دفاتر و یا برخی بخاطر ابتلای خانواده های آنان به کرونا بود و ائمه جمعه نیز در جریان کرونا از ابتلا به این بیماری بی نصیب نماندند.
ائمه جمعه ای که در جریان کرونا مبتلا شدند، شخص امام جمعه بسطام که حتی دخترشان هم در این کرونا از دنیا رفت، امام جمعه شاهرود، امام جمعه گرمسار و ... اینها کسانی بودند که به بیماری کرونا مبتلا شدند و الحمدلله بهبود یافتند.
مقام معظم رهبری نماز جمعه را یک «قرارگاه فرهنگی» میدانند؛ در راستای تحقق این فرمایش معظم له در استان چه فعالیتهای انجام شده است؟
این تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی، تعبیر بسیار رسایی بود که حضرت آقا فرمودند نماز جمعه ها قرارگاه فرهنگی است. اگر خواسته باشیم نماز جمعه را در یک جمله تعریف کنیم؛ «نماز جمعه کارنامه فرهنگی استان در روز جمعه است».
یعنی هرکاری که مسئولین فرهنگی حتی مسئولین بخش های مختلف در طول هفته داشتند؛ نماز امام جمعه به عنوان خطیب جمعه در خطبه اول که بحث مسائل اخلاقی و توصیه به تقواست اما در خطبه دوم مسائل روز است و یکی از مسائلی که امام جمعه ها به آن میپردازند همین مشکلاتی و معضلاتی است که مردم باهاش مواجه هستند و حل برخی از مشکلات در خطبه های نماز جمعه باید مطرح شود.
رسانه ای بهتر از تریبون نماز جمعه برای حل مشکلات مردمی نداریم
در جهت حل مشکلات، بعضی از مشکلات مردم باید رسانه ای شود و رسانه ای بهتر از تریبون نماز جمعه نداریم و کسی هم قابل تر از امام جمعه نداریم که بتواند هم درد مردم را ببیند و هم اطلاع رسانی و از مسئولین برای رفع این مشکلات مردمی مطالبه کند.
لذا اگر امامان جمعه ما به وظایفی که بر عهده آنان گذاشتند خوب عمل کنند شاید برخی یا اکثر مشکلات مردم به واسطه همین اطلاع رسانی و مطالبه گری و خوی مطالبه گری انشاءالله حل شدنی است.
ائمه جمعه ما حداقل در استان سمنان می توانیم بگوییم که عمده آنان این حس مطالبه گری را دارند، اما باید بیشتر شود؛ یعنی این حس مطالبه گری هم بیشتر شود و هم با مشکلات مردم بیشتر مواجه شوند؛ در روایت فرموده اند که «کُونُوا دُعَاةَ النَّاسِ بِغَیْرِ أَلْسِنَتِکُمْ» یعنی بعضی از مسائل به سخن نیست و لذا در برخی مواقع ما در عمل باید نشان بدهیم که مدافع مردم هستیم و برای رفع مشکلات مردم کوشا هستیم و جدی هستیم و تلاش میکنیم و نمونه های زیادی از ائمه جمعه داریم که واقعا مخلصانه و خالصانه دارند مشکلات مردم را رصد و اطلاع رسانی میکنند و در رفع مشکل آنها تلاش میکنند و جدیت به خرج میدهند. انشاءالله امید داریم که همه امامان جمعه ما در استان از این شاخصه های خوب برخوردار باشند.
اینکه آقا فرمودند قرارگاه فرهنگی است، زیرا فرهنگ ما فرهنگ دینی است و تمام نماز جمعه های ما و خطبه های ما مباحث اعتقادی را تقویت میکند و نهادهای فرهنگی در کنار هم در برپایی نماز جمعه همت دارند و دید و بازدیدها آنجا نسبت هم شکل می گیرد و هم افزایی ها صورت میگیرد و لذا واقعا اگر بگوییم این تعبیر رساترین تعبیری است که حضرت آقا فرمودند و کل شهر میتواند از این قرار گاه منتفع شود و این اتفاق انشاءالله در تمام نمازجمعه های ما می افتد.
ویژگی یک امام جمعه موفق از دیدگاه شورا و مردم؟
بزرگترین ویژگی امام جمعه تقوا در رأس همه ویژگی ها است و امام جمعه ای که تقوای بیشتری داشته باشد، نزد خدا محترم تر است و نزد مردم هم محبوب تر است اما بعد از آن هم مردمی بودن و خاکی بودن این امام جمعه است.
در ویژگی یک امام جمعه خوب، خیلی ویژگی ها امام جمعه باید داشته باشد که در رأسش اخلاق خوب، کردار پسندیده و عمل مبتنی بر آن مسائلی که بازگو میکنند و چون قرآن با صراحت می فرمایند «لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ؛ چرا آن چیزی که خودتان میگویید، عامل نیستید؟» و لذا امام جمعه چون خطیب است باید خودش عامل خطبه ها باشد.
ولی ویژگی امام جمعه، مردمی بودنش و خاکی بودن و متواضع بودنش هست و کاخ نشین نباشند، کوخ نشین باشند و امام جمعه مردم را از خودشان بدانند و خودشان را از مردم بدانند این ویژگی های موثری است که امام جمعه دارند و انشاءالله بیشتر هم خواهد شد.
مطلوب ترین و ناپسندترین صفت یک امام جمعه؟
مطلوب ترین صفت یک امام جمعه تواضع و ناپسندترین صفت هم تکبر است.
یعنی امام جمعه اگر تواضع داشت نزدیکترین به مردم است و اگر تکبر داشت از مردمی بودن به دور است و با یک جمله میتوانیم بگوییم که تکبر رأس تمام خطاها است.
قرآن کریم می فرماید «تِلْکَ الدَّارُ الْآخِرَةُ نَجْعَلُهَا لِلَّذِینَ لَا یُرِیدُونَ عُلُوّاً فِی الْأَرْضِ وَ لَافَسَاداً وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِینَ»؛ آن دار آخرت برای کسانی قرار داده شده که در زمین حتی اراده فساد هم نکنند و هرجا علو باشد فساد هم همراه آن است و لذا تکبر رأس تمام خطاهاست.
مهمترین برنامههای شما در دوران تصدی مسئولیت شورای سیاستگذاری ائمه جمعه استان چیست؟
ما نگاهمان نگاه صیانتی است و از حریم امامان جمعه باید صیانت کنیم تا خدایی نکرده این حریم که حریم رهبری است خدشه دار، ضعیف و تضعیف نشود و وارد جو زدگی های سیاسی چه دفتر امام جمعه و چه خود امام جمعه نشوند.
در پیگیری این مسائل به دنبال صیانت از جایگاه امامان جمعه و ارتقاء این سطح هستیم که سطح امامان جمعه و حتی دفاترشان را از حیث علمی، معنوی و اخلاقی ارتقاء دهیم که در سطح یک امامت معنوی مردم بتوانند نقش آفرینی کنند.
جوانگرایی در ائمه جمعه
مسئله جوانگرایی هم مد نظر است، اما در واقع بنده فی نفسه معتقد به جوانگرایی صرف نیستم و تجربه ائمه جمعه می تواند مؤثر باشد و یک امام جمعه اگر یک مقدار ریش سفیدتر و با تجربه تر و جا افتاده تر باشد، گره ها و مشکلات بهتر و راحت تر حل می شود و تبعیت مبلغین نیز از ائمه جمعه با تجربه و مسن تر بیشتر است، اما نه آن امام جمعه مسن که نتواند دیگر فعالیت مؤثری داشته باشد و نه جوان که بخواهد جوانی کند و ما یک حد وسطی را در نظر داریم و انشاءالله بتوانیم از این ظرفیت در استان بیش از پیش بهره مند شویم.
به حد امکان تمایل داریم که از بچه های استان امامت جمعه را به دست بگیرند و نکته ای که نیز همواره بر آن تأکید کردیم اینکه ما کمتر ائمه جمعه موقت را دیدیم، امام جمعه موقت برای مردم حکم همان امام جمعه ثابت و دائم را دارد و مردم این افراد را از هم تفکیک نمی کنند.
لذا امام جمعه موقت ظرفیت ساز است و می توان بدنه ائمه جمعه موقت را هم جوان کرد و ما بعدا می توانیم از همین ائمه جمعه موقت جوان که در کنار ائمه جمعه ثابت و دائم تجربه کسب کرده اند را در بخش های مختلف به عنوان امام جمعه دائم استفاده و منصوب کنیم.
وضعیت مصلاهای نماز جمعه در استان را تشریح کنید؟
برخی از نگاه ها در گذشته بر نهضت مصلی سازی بود، اما آن چیزی که واقعیت است مصلاها را آن طوری که باید و شاید در سطح بندی و خرج و جانمایی میکردند آن قدر در نظر نگرفتند.
به جای اینکه مصلی بسازیم برویم و نماز خوان درست کنیم
ما برنامه ای را چیده ایم که اگر مصلی نیاز یک شهر باشد با جدیت دنبال کنیم و آن را بسازیم اگر هم نیاز نباشد و ضرورت ایجاب نکند که حتما مصلی نداشته باشند آن مسجدی که دارند، درون آن نماز میخواندند را توسعه بدهیم و از هزینه های اضافی انشاءالله بکاهیم و صرف امورات دیگر و مورد نیاز کنیم. باید با فرهنگ سازی، نماز خوان درست کنیم نه فقط نمازخانه یا مصلی بسازیم. باید برنامه ریزی کنیم که به جای اینکه مصلی بسازیم برویم و نماز خوان درست کنیم.
اگر مصلای نمازجمعه نیاز یک شهر نباشد، آیا امکان واگذاری هست؟
ما نمی خواهیم که مصلاهای نمازجمعه را واگذار کنیم؛ ما برنامه داریم و می خواهیم مصلاها چند منظوره عمل کنند و بهره برداری و کاربری مصلاهای نمازجمعه صرفا برای نمازجمعه نباشد.
بیشتر مصلاهای هم با چنین نگاه چند منظوره بودن طراحی شده اند، اما اینکه این هدف تا چه میزان عملی شده است یا خیر باید انشاءالله مصلاهای نمازجمعه به ثمر برسد و سپس ارزیابی ها انجام شود.
واکنش خود را کلمات زیر بگویید.
کرونا: منحوس و شاید به یک تعبیری بگوییم که کرونا یک فرصت بود
چه فرصتی؟
کرونا فرصتی بود که خودمان را بشناسیم و قدر داشتههای خودمان را بدانیم، زیرا کرونا ما را از خیلی چیزها محروم کرد که ما فهمیدیم خیلی چیز ها را میتوانستیم قدردانی کنیم اما نکردیم و حالا میدانیم قدرشان چیست!
الگوگیری از ظرفیت دوران کرونا
قدر خیلی از دید و بازدیدها را می دانیم؛ قدر خیلی از اجتماعات را می دانیم، قدر خیلی از نماز های جماعت و نمازجمعه را می دانیم. دوران کرونا، فرصتی برای مجازی شدن و کاسته شدن هزینه های جلسات بود اینکه از استانی به استان دیگر سفر کنیم؛ آلودگی هوا و هزینه های سفر با هواپیما، قطار و ماشین و ... کاسته شد و در فضای مجازی در دوران کرونا هم همدیگر را می توان دید و هم صورتجلسه تنظیم کرد و هم می شود بسیاری از مشکلات خودمان را به واسطه فضاهای مجازی حل کنیم و از هزینه ها کاسته شود. میتوان در دوران پس از کرونا نیز این فرهنگ را تقویت کرد که بسیاری از اقدامات نظیر برپایی جلسات و خرید کردن ها و بسیاری از برنامه ها به سمت مجازی شدن برود که در این صورت با وجود آنکه از فرصت ها بهترین استفاده را برده ایم، از هزینه ها نیز کاسته شده است.
بیماران کرونایی: مظلوم و گرفتار
آی سی یو (ICU) کرونا : پردغدغه و پر اضطراب و استرس
رزمایش مواسات همدلی : عشق و همدلی
امام جمعه : پدر معنوی
خطبه نماز جمعه : نصیحت پدرانه به همه مردم فرقی هم نمیکند مسئول باشند یا غیر مسئول؛ امام جمعه پدر معنوی است و میتواند نصیحت پدرانه داشته باشد
دفاتر و ستاد نماز جمعه: می شود گفت «قرارگاه عشق»، زیرا واقعا اینها عاشقانه کار میکنند و تلاش میکنند و دنبال معنویت هستند. نماز جمعه حج فقراست و در این کسوت هر کس به نماز جمعه می آید خاص هستند؛ در واقع می گوییم کسانی ک نماز های جماعت را میروند خاص هستند و کسانی ک نماز جمعه می آیند خاص الخاصن و کسانی که خدمت میکنند به اینها دیگر خیلی خاصن.
از شما سپاسگزاریم، در پایان اگر نکته ای دارید، بفرمائید.
بنده هم از شما ممنونم و انشاءالله خداوند به ما توفیق بدهد که بتوانیم از جایگاه نماز جمعه و امامت جمعه صیانت کنیم. صیانت به عهده ما و همه مردم است که باید نماز های جمعه و امامان جمعه را از خودشان بدانند و با عشق وارد عرصه نماز شوند که نماز عالی ترین مرتبه است. نماز جمعه راس هرم همه نماز هاست که می گویند به اصطلاح هم روز جمعه است به عنوان عید مسلمین و هم در بهترین وقت است و هم نماز است و با این جمعیت زیادی که ثواب جماعت را مسلما مضاعف خواهد کرد.
انتهای پیام/